- ინფორმაცია
აკაკი ანდრიაშვილი
(16.11.1904, სოფ. ახალსოფელი, ყვარლის რ-ნი - 17.05.1992, თბილისი),
კომპოზიტორი, ეთნომუსიკოლოგი.
განათლება:
დაამთავრა: თელავის სასულ. სასწ., ქუთ. მუს. სასწ., 1933 თსკ, პედაგ. ს. ბარხუდარიანი (კომპოზიც.), ასპირანტ., პედაგ., პ. რიაზანოვი (კომპოზიც.). პარალელ. სწავლობდა თსუ ფილოსოფ. ფაკ.,
საქმიანობა:
ეწეოდა პედაგ. და რედაქტორ. მოღვაწ.; 1931-1934 სენ¬აკის მუს. სკ. გამგე, 1935-40 ქუთ. სასწ. პედაგ., 1937-1949 თსკ პედაგ., 1956-1965 თბ. კულტსაგანმანათლებლო სასწ. საგუნდო-სადირიჟ. განყ. გამგე. 1961-1971 სიღნაღის მუს. სასწ. დირექტორი. კომპოზიტორთა კავშირის წევრი.
წოდებები, ჯილდოები:
საქ. სსრ ხელ. დამს. მოღვ. (1953); საპატ. ნიშნის ორდენი.
თხზულებები:
ოპერები: ჰეროიკ.-ლირიკ. „კაკო ყაჩაღი“ 91938. 4 მოქმ. ლიბრ. გ. იმედაშვილი ი. ჭავჭავაძის მიხ. (პრემ. 1940). კომიკ. „ნანა“ 91942. იგივე „ნაპრალი“ (4 მოქმ. ლიბრ. კომპოზ.-ის). ლირიკ.-ჟანრ. კომიკ. „ლაშქარა“ (1946, 3 მოქმ. ლიბრ. კომპ-ის და ი. მჭედლიშვილის მისივე პიესის „პირველი ყეენობა“-ს მიხ. პრემ. 1949). საბავშ. „ჩხიკვთა ქორწი¬ლი“ (1949. 3 მოქმ. ლიბრ. კ. ლუხუტაშვილის ვაჟა-ფშაველას მიხ. პრემ. 1953). „ოთარაანთ ქვრივი“ (1951. 4 მოქმ. ლიბრ. კომპ-ის, ი. ჭავჭავაძის მიხ.). „მეგობრები“ (1954. 3. მოქმ. ლიბრ. გ. ბერძენიშვილი). „ზვავი“ (1959. 4 პრემ.; ლიბრ. კომპ-ის და მ. მრევლიშვილის. პრემ. 1960). „განდეგილი“ (1971. ი. ჭავჭავაძის მიხ.). სიმფ.: №1 (1933), №2 სიმფ. ორკ. და მეცო-სოპრ.-თვის („ვეფხისტყაოსნის“ სიტყვებზე, 1937). სიმფ. პოემა „საბჭოთა ოსეთი“) „ხუსარ ირისტონ“ 1936. პირვ. შესრ. 19420. ინსტრ. კონც.: საფ-ნო (1934). კამერ. ინსტრ.: სიმებ. კვარტ. (1944). 4 ქორეოგრ. ნოველა ფ-ნოსთვის (1975. პირვ. შესრ. 1979). სიმღე¬რები; მუს. დრამატ. სპექტ, მათ შორის: „ნაპერწკლიდან“, „იცკა რიჟინაშვილი“, „პირისპირ“. ლიბრეტოს ავტორი: დ. თორაძის „მთების ძახილი“ (პოეტური ტექსტი ი. ნონეშვილი). საკუთარი ოპ.-ის „ოთარაანთ ქვრივი), „ნაპრალი), „კაკო ყაჩაღი“ (გ. იმედაშვილთან ერთად).
პუბლიკაციები:
სამეცნ. შრ. „ქართ. ხალხ. სიმღერები“ (ვ. მახარაძესთან ერთად), თბ., 1971; ზ. ფალიაშვილის ოპ. „ლატავრას“ რედაქტირება (დირიჟ. ვ. ფალიაშვილთან, რეჟის. მ. კვალიაშვილთან. მუსმც. ნ. ჭიაურელთან ერთად).
ლიტერატურა:
Хучуа, П. «Како качаги», газ. «Заря Вост.» 1940.24.10; დონაძე, ლ. „კომპოზიტორ ა. ანდრიაშვილის ოპერა „კაკო ყაჩაღი“, ჟ. „საბჭ. ხელ.“ 1940, №10; დონაძე, ლ. „ლაშქარა“, გაზ. „კომუნ.“ 1949, №68; ხუჭუა, პ. „კაკო ყაჩაღი“, გაზ. „კომუნ.“ 1940, №248; Хучуа, П. «Лашкара» газ. «Заря Вост.» 1949, №64; ბახტაძე, მ. გაზ. „ლიტ. და ხელ.“ 1949, №16; წგნ-ში ჩხიკვაძე, გ. „საქ. საბჭ. კომპოზიტორები“, თბ., 1956; Хучуа, П. «Сов. опера и балет» в кн. «Груз. муз. Культ», М., 1957; в кн Донадзе В. «Очерки по истории груз. музыки», Тб., 1975; Какулиа, Л., Чкониа, С. «Композ. и музыков. Груз.», Тб., 1984; კვირიკაძე, თ. „უკანასკ¬ნელი მოჰიკანი“, გაზ. „მუსიკა“ 1992.11.07; ქავთარაძე, მ. „ოპერა“ თსკ შრ. კრ. 1998; აბრახამია, შ. „სიყვარული მუსიკისა და ტერენტისადმი“, ჟ. „მუსიკა“ 2014, №1.
წყარო:
"ქართული მუსიკის ენციკლოპედიური ლექსიკონი", რ. ქუთათელაძე, მ. ჯაფარიძე, თბ., 2015.